Bạn có thói quen ngồi chéo chân khi làm việc, xem phim hay trò chuyện? Tư thế này dường như phổ biến và thoải mái, nhưng nó có thể mang lại những tác động không ngờ tới sức khỏe. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá sâu về tác động của ngồi chéo chân, từ những lợi ích ngắn hạn đến các rủi ro lâu dài. Dựa trên các nghiên cứu y khoa và kinh nghiệm từ các chuyên gia, bài viết sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn để điều chỉnh thói quen hàng ngày. Đặc biệt, chúng tôi tham khảo ý kiến từ Bà Võ Ngọc Yến Nga – truyền nhân đời thứ 4 dòng họ Lương y Nguyễn Văn Thơm, chuyên gia Đông y tại Dược Bình Đông, người có hơn 20 năm kinh nghiệm điều trị các vấn đề về xương khớp và lưu thông máu.

Theo Bà Nga, “Ngồi vắt chéo chân là thói quen phổ biến ở người Việt, nhưng nếu không chú ý, nó có thể dẫn đến mất cân bằng cơ thể. Từ góc nhìn Đông y, tư thế này làm rối loạn khí huyết, ảnh hưởng đến kinh lạc và chức năng tạng phủ.” Hãy cùng tìm hiểu chi tiết để bạn có thể đưa ra lựa chọn phù hợp cho sức khỏe của mình.

1. Lợi Ích Ngắn Hạn Của Việc Ngồi Chéo Chân

Mặc dù thường bị nhắc nhở tránh, ngồi chéo chân vẫn có một số lợi ích nhất thời, giúp giải tỏa căng thẳng hoặc cải thiện tư thế tạm thời. Tuy nhiên, những lợi ích này chỉ nên áp dụng trong thời gian ngắn và không lạm dụng.

Trước khi đi sâu vào các khía cạnh cụ thể, cần lưu ý rằng lợi ích chủ yếu đến từ sự thoải mái cá nhân, nhưng chúng không bù đắp được rủi ro lâu dài. Dưới đây là một số điểm nổi bật:

• Giảm căng thẳng nhanh chóng: Tư thế này giúp thư giãn cơ chân và hông, đặc biệt khi bạn ngồi lâu ở bàn làm việc. Nó tạo cảm giác ổn định hơn so với ngồi thẳng, giúp tập trung tốt hơn trong vài phút đầu.
• Cải thiện tư thế tạm thời: Với một số người, ngồi chéo chân có thể giúp giữ lưng thẳng hơn, tránh gù lưng nếu bạn đang ngồi trên ghế không hỗ trợ tốt. Tuy nhiên, điều này chỉ hiệu quả nếu thay đổi chân thường xuyên.
• Tăng sự tự tin trong giao tiếp: Trong các cuộc họp hoặc trò chuyện, ngồi chéo chân có thể tạo vẻ ngoài chuyên nghiệp và thoải mái, giúp bạn cảm thấy tự tin hơn.

Dù vậy, các chuyên gia như Bà Nga khuyên rằng, lợi ích này chỉ nên coi là giải pháp tạm thời. Nếu bạn thường xuyên gặp vấn đề về mỏi chân, có thể thử các sản phẩm hỗ trợ lưu thông máu từ thảo dược tự nhiên, như trà gừng mật ong của Dược Bình Đông, để bổ trợ mà không cần thay đổi tư thế quá nhiều.

2. Tác Hại Của Ngồi Chéo Chân

Khi bạn ngồi chéo chân, cơ thể của bạn sẽ mất cân bằng trọng lượng và tính đối xứng vốn có, tạo áp lực không đều lên cột sống, khớp và cơ bắp. Tư thế này nếu duy trì lâu dài có thể dẫn đến những vấn đề về sức khỏe tổng thể. Theo các nghiên cứu từ Hiệp hội Y khoa Mỹ (AMA), thói quen này phổ biến ở 70% dân văn phòng, và nó góp phần vào các bệnh mãn tính như đau lưng.

Bà Võ Ngọc Yến Nga nhấn mạnh: “Từ góc nhìn Đông y, ngồi chéo chân làm tắc nghẽn kinh lạc, dẫn đến khí huyết không thông suốt, gây mệt mỏi và đau nhức kéo dài.” Dưới đây là những tác hại chính, được phân tích chi tiết để bạn dễ dàng nhận biết và phòng ngừa.

2.1. Lưu Thông Máu Kém

Ngồi chéo chân, tức là chân này đè lên chân kia sẽ khiến các mạch máu tại vị trí tiếp xúc bị chèn ép lại, không còn không gian cho máu lưu thông một cách tự do. Điều này có thể dẫn đến tình trạng tắc nghẽn hoặc tăng áp lực trong hệ tuần hoàn, khiến cho máu khó di chuyển về tim. Hậu quả là cơ thể dễ rơi vào trạng thái mệt mỏi, đặc biệt với những người làm việc bàn giấy.

Trước khi liệt kê các vấn đề cụ thể, hãy hiểu rằng lưu thông máu kém không chỉ ảnh hưởng tức thì mà còn tích tụ theo thời gian. Các biểu hiện có thể thấy rõ sau vài giờ, và nếu kéo dài, chúng có thể dẫn đến các bệnh lý nghiêm trọng hơn. Dưới đây là những ảnh hưởng chính:

• Suy giãn tĩnh mạch do suy giảm chức năng của van tĩnh mạch, gây trào ngược hay tắc nghẽn dòng máu trong tĩnh mạch. Từ đó làm tăng áp lực tĩnh mạch, hậu quả dẫn đến suy giảm tĩnh mạch.
• Tăng huyết áp tạm thời do việc đặt đùi này lên trên đùi kia làm tăng lượng máu đẩy đi từ tim, khiến huyết áp tăng. Cách lý giải khác là huyết áp tăng vì các cơ chân sẽ tăng lực cản đối với máu đi qua các mạch máu, do đó làm tăng huyết áp.
• Hình thành các cục máu đông do quá trình lưu thông máu bị cản trở, đặc biệt với người có nguy cơ bị tụ máu được khuyên không nên ngồi bắt chéo chân lâu.

Khi ngồi chéo chân trong thời gian dài (hơn 3 tiếng), cơ thể của bạn có thể bắt đầu xuất hiện một số biểu hiện như tê và ngứa ran ở tứ chi, tay chân lạnh, hoặc mệt mỏi. Để cải thiện, Bà Nga gợi ý sử dụng các bài thuốc Đông y như cao hồng sâm từ Dược Bình Đông, giúp kích thích tuần hoàn mà không cần dùng thuốc Tây.

2.2. Ảnh Hưởng Xương Khớp

Như đã đề cập, ngồi chéo chân khiến trọng lượng cơ thể không được phân bổ đều, tạo ra áp lực không cân bằng, từ đó dẫn đến những tác động tiêu cực lâu dài lên hệ xương khớp. Bởi vì cấu trúc xương khớp của con người được thiết kế đối xứng, đặc biệt là khu vực khung chậu và đôi chân. Khi ngồi vắt chéo chân, sự cân bằng này bị phá vỡ, gây ra nhiều xáo trộn, nhất là ở vùng xương chậu, cột sống và các khớp.

Trước khi đi vào chi tiết, cần hình dung rằng sự mất cân bằng này giống như một bánh xe lệch trục – ban đầu không rõ rệt, nhưng dần dần gây mòn và hỏng hóc. Các nghiên cứu từ Tạp chí Y học Thể thao cho thấy, 40% trường hợp đau lưng mãn tính liên quan đến tư thế ngồi sai. Dưới đây là những ảnh hưởng cụ thể:

• Lệch khung xương chậu với các biểu hiện như một bên cao, một bên thấp, kéo theo việc lệch cột sống.
• Nguy cơ thoái hóa khớp do xương bánh chè sẽ chạm vào các xương khác, gây ra đau ở vùng trước của khớp gối. Đối với những người từng bị đau khớp gối, việc ngồi vắt chéo chân có thể gây ra áp lực lên các khu vực bị tổn thương. Từ đó dẫn đến sự thoái hóa sụn và làm trầm trọng thêm tình trạng thoái hóa khớp.
• Đau lưng, biến dạng cột sống do các khớp giữa xương chậu và thắt lưng sẽ có áp lực bất đối xứng, chúng có thể gây ra sự căng cơ và dây chằng xung quanh. Do đó, lớp sụn ở các khớp, nơi mà hai xương tiếp xúc với nhau, có thể bị kích thích hoặc sưng lên do áp lực không đều khi ngồi vắt chéo chân. Từ đó, tình trạng đau lưng và các vấn đề khác như viêm khớp và thoái hóa cột sống có thể xảy ra.
• Đau dây thần kinh tọa do áp lực từ việc đặt trọng lượng cơ thể lên dây thần kinh tọa có thể gây ra các vấn đề như cảm giác tê, đau, hoặc khó chịu ở vùng hông và chân. Nếu thói quen ngồi vắt chéo chân được duy trì trong thời gian dài có thể làm suy yếu hoặc gây ra chấn thương cho dây thần kinh hông. Điều này có thể gây ra các vấn đề sức khỏe như đau lưng, đau hông, hoặc thậm chí là tổn thương dài hạn cho dây thần kinh.

Biểu hiện của xương khớp khi ngồi chéo chân thời gian dài là đau nhức khớp, cứng khớp, đau mỏi vùng lưng, cổ, vai gáy. Nếu bạn đang gặp phải, hãy thử các bài tập nhẹ nhàng kết hợp với dầu xoa bóp thảo dược từ Dược Bình Đông để giảm triệu chứng một cách tự nhiên.

2.3. Ảnh Hưởng Đến Khả Năng Sinh Sản Của Nam Giới

Việc ngồi vắt chéo chân có thể ảnh hưởng đến sự hình thành của tinh binh ở phái mạnh. Khi ngồi ở tư thế này, nhiệt độ tăng lên ở khu vực xung quanh bộ phận sinh dục nam giới có thể tác động tiêu cực đến sự hình thành và chất lượng của tinh trùng. Đồng thời, nhiệt độ cao có thể làm giảm khả năng sống sót, giảm số lượng tinh trùng. Điều này có thể làm giảm khả năng thụ tinh và tăng nguy cơ gặp các vấn đề về sinh sản.

Phần này đặc biệt quan trọng với nam giới làm việc văn phòng. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), nhiệt độ tăng chỉ 2-3 độ C cũng có thể giảm 40% chất lượng tinh trùng. Bà Nga khuyên dùng các thực phẩm bổ dưỡng như đông trùng hạ thảo để hỗ trợ, giúp cân bằng nội tiết tố mà không ảnh hưởng đến lối sống.

2.4. Ảnh Hưởng Tới Dáng Đi

Khi ngồi chéo chân, áp lực dồn lên đầu gối và khớp chân khiến xương chậu phải xoay và mất cân bằng. Sự mất cân bằng này ảnh hưởng trực tiếp đến cơ hông và tư thế tổng thể của cơ thể. Khi xương chậu nghiêng sang một bên do áp lực kéo dài, cơ thể có thể bị lệch, dẫn đến dáng đi không tự nhiên và dễ bị cong vẹo. Hơn nữa, các bộ phận như đùi và cơ hông có thể bị siết chặt, làm giảm tính linh hoạt và gây cảm giác căng cứng khi di chuyển.

Những thay đổi này dần dần có thể làm mất thăng bằng cơ thể, ảnh hưởng tiêu cực đến tư thế và khả năng linh hoạt trong các hoạt động thường ngày. Để khắc phục, hãy thử các bài tập yoga đơn giản hoặc sử dụng ghế hỗ trợ tư thế – và nếu cần, tham khảo ý kiến chuyên gia như tại Dược Bình Đông để có giải pháp cá nhân hóa.

Kết Luận: Làm Thế Nào Để Giảm Tác Động Của Ngồi Chéo Chân?

Tóm lại, tác động của ngồi chéo chân chủ yếu là tiêu cực nếu duy trì lâu dài, từ lưu thông máu kém đến vấn đề xương khớp và sinh sản. Tuy nhiên, với sự nhận thức đúng đắn, bạn có thể điều chỉnh bằng cách đứng dậy mỗi giờ, thay đổi tư thế, hoặc kết hợp các biện pháp hỗ trợ từ Đông y. Bà Võ Ngọc Yến Nga khuyên: “Hãy lắng nghe cơ thể và ưu tiên sự cân bằng tự nhiên để tránh bệnh tật về sau.”

Nếu bạn đang gặp triệu chứng, hãy liên hệ Dược Bình Đông để được tư vấn miễn phí về các sản phẩm thảo dược an toàn, giúp cải thiện sức khỏe mà không phụ thuộc vào thuốc hóa dược. Nhớ theo dõi sức khỏe định kỳ để duy trì lối sống lành mạnh nhé!

——————             

Tác giả: Bà Võ Ngọc Yến Nga, truyền nhân đời thứ 4 dòng họ Lương y Nguyễn Văn Thơm, chuyên gia Đông y tại Dược Bình Đông, giàu kinh nghiệm điều trị các vấn đề về bổ dưỡng.

Nguồn: Dược Bình Đông – Kiến thức sức khỏe từ Đông y tại Địa chỉ: 43/9 Mễ Cốc, Phường Phú Định, TP.HCM

(*) Bản quyền bài viết thuộc về Dược Bình Đông. Khi chia sẻ, cần trích dẫn nguồn đầy đủ: “Tác giả: Lương y Nguyễn Thành Hiếu – Nguồn: Dược Bình Đông – Kiến thức sức khỏe từ Đông y”. Các bài viết trích nguồn không đầy đủ, ví dụ: “Theo Dược Bình Đông” hoặc tương tự, đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.

—————————-

Nguồn của bài viết trên được chia sẻ lại từ bài ngồi chéo chân của Dược Bình Đông: Nguồn tham khảo: Healthline, Hello Bacsi, Vinmec, Medlatec